NĂM GÓC NHÌN ĐƯƠNG ĐẠI VỀ TRẦM CẢM (PHẦN 3) - TRẮC ẨN TỰ THÂN

Trắc ẩn tự thân là một kỹ năng mạnh mẽ mà bạn sẽ muốn rèn luyện trên hành trình vượt qua trầm cảm—và trong suốt cuộc đời nói chung. Trắc ẩn tự thân bao gồm việc giữ một thái độ cởi mở, chấp nhận và không phán xét đối với những khiếm khuyết cá nhân, cảm giác không đủ đầy, và những thất vọng trong cuộc sống của bạn.

Như câu nói xưa: “Nhân vô thập toàn.” Tuy nhiên, vấn đề của chúng ta là khi phạm sai lầm, phản ứng cảm xúc tức thời thường là cảm giác bị cô lập, như thể chúng ta đang lạc lõng trên một hòn đảo và khác biệt với mọi người. Điều làm vấn đề thêm trầm trọng là những cảm xúc đau đớn từ thất bại hay thất vọng là có thật—chúng không phải là ảo giác. Vì vậy, cách bạn đối xử với chính mình trong khoảnh khắc đau khổ sẽ quyết định phần lớn mức độ thống khổ mà bạn phải chịu đựng. Nếu bạn khắc nghiệt với bản thân, nỗi đau sẽ càng sâu sắc hơn. Ngược lại, nếu bạn dịu dàng và đối xử với chính mình bằng lòng tử tế, đồng thời nhớ rằng bạn cũng là một phần của nhân loại và không hề đơn độc, trải nghiệm cảm xúc của bạn có thể sẽ bớt đau đớn hơn nhiều.

Thực tế là, nếu bạn đã trải qua trầm cảm trong một khoảng thời gian nhất định, rất có thể bạn đã phải chịu đựng một số hậu quả tiêu cực trong đời thực, chẳng hạn như mất đi một mối quan hệ quan trọng, mất việc làm hoặc bị bạn bè xa lánh. Nhiều trường hợp trầm cảm bắt đầu từ những sự kiện liên quan đến mất mát trong các mối quan hệ, thất bại trong sự nghiệp, bệnh tật, sự ra đi của người thân, và nhiều điều khác. Điều quan trọng là cách bạn đối xử với chính mình trong những khoảnh khắc đau khổ này có thể dự đoán trực tiếp nguy cơ trầm cảm của bạn. Nếu bạn giữ thái độ khắc nghiệt, tự chỉ trích và tự chối bỏ bản thân, nguy cơ trầm cảm của bạn sẽ tăng dần. Ngược lại, nếu bạn đối xử với bản thân bằng lòng tử tế và sự chấp nhận, nguy cơ trầm cảm sẽ giảm đi đáng kể (Leary et al., 2007; Neff, 2003; Neff, Rude & Kirkpatrick, 2007). Khi những khoảnh khắc thất vọng hay vấp ngã không thể tránh khỏi trong cuộc sống xảy ra, bạn luôn có một lựa chọn khác mang tính chánh niệm ngay trong tầm tay—ngay tại thời điểm đau khổ nhất, khi bạn dễ rơi vào xu hướng tự trách móc và làm tổn thương chính mình.

(còn tiếp)